یکی از ابزارهای اساسی در دنیای الکترونیک و تعمیرات، هویه نام دارد. در پاسخ به این سوال که هویه چیست باید گفت این ابزار به هدف اتصال قطعات الکترونیکی به یکدیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد و با استفاده از گرما، لحیم را ذوب کرده و اتصالات محکمی ایجاد می‌کند. انواع هویه متنوع هستند که هر کدام برای کاربردهای خاصی طراحی شده‌اند. از جمله انواع آن می‌توان به هویه‌های دستی، هویه رومیزی، هوای گرم، گازی، چسبی و هویه قلمی اشاره داشت. 

یک نکته مهم در استفاده از هویه، انتخاب نوع آن است که باید با توجه به نوع کار و نیازهای خاص خریداری شود. با داشتن اطلاعات کافی درباره انواع هویه و کاربردهای آن‌ها، می‌توان بهترین ابزار را برای هر پروژه انتخاب کرد و نتایج بهتری به دست آورد.

هویه چیست؟

پیش از بررسی انواع هویه و کاربردهای آن، ابتدا با هم ببینیم که هویه چیست؟ هویه یکی از ابزارهای کلیدی در دنیای الکترونیک است که برای اتصال قطعات الکترونیکی به یکدیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد. با استفاده از گرمای ایجاد شده در سری فلزی هویه، می‌توان سیم لحیم را ذوب و اتصالات محکمی بین قطعات الکترونیکی ایجاد کرد. 

هویه از چه قطعاتی تشکیل شده است؟

در این قسمت به بررسی آن که اجزای تشکیل دهنده هویه چیست می‌پردازیم. باید گفت که این ابزار از سه بخش اصلی تشکیل شده است که شامل دسته عایق، المنت حرارتی و سری فلزی هستند. طراحی دسته عایق بدین صورت است که از انتقال گرما به دست کاربر جلوگیری می‌کند و عاملی برای تضمین ایمنی کار است. المنت حرارتی که مهم‌ترین بخش هویه محسوب می‌شود، وظیفه تبدیل انرژی الکتریکی به گرما را بر عهده دارد. این گرما تولیدی در نهایت به سری فلزی هویه منتقل می‌شود. نمونه‌های مختلفی از سری فلزی هویه در بازار موجود است که بسته به نوع کار تعیین می‌شود. این سه قطعه جزو اجزای اصلی این ابزار هستند، اما برخی نمونه‌ها ممکن است به همراه خود پایه هویه، روغن لحیم یا سنباده هم داشته باشند.

کاربردهای هویه چیست؟

در پاسخ به این سوال که کاربردهای هویه چیست، باید گفت که این ابزار در زمینه‌های بسیار متنوعی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به عنوان مثال حضور آن را در کارهای هنری، تعمیرات خودرو، ساخت و مونتاژ مدارهای الکتریکی می‌بینیم، اما یکی از کاربردهای اصلی در تعمیرات لوازم الکترونیکی است. به عنوان مثال اگر یکی از خازن‌های یو پی اس خراب شده باشد، با استفاده از هویه می‌توان خازن معیوب را از مدار جدا و خازن جدیدی را جایگزین کرد. همچنین، به کمک این ابزار عملیات لحیم کاری و اتصالات بهتر انجام می‌شود. 

انواع مختلف هویه

پس از بررسی آن که هویه چیست، به بررسی انواع هویه می‌پردازیم. برخی از نمونه‌های این ابزار به شرح زیر هستند:

هویه دستی

نمونه دستی یکی از رایج‌ترین انواع هویه بوده که به دلیل سادگی و کارایی بالا، در بسیاری از پروژه‌ها نظیر تعمیرات الکترونیکی استفاده می‌شود. این نوع هویه برای لحیم کاری قطعات کوچک و اتصالات دقیق بسیار مناسب است و حمل و نقل آسانی دارد.

هویه رومیزی

نوع دیگر از انواع هویه، هویه رومیزی یا ایستگاهی است که بیشتر در کارگاه‌های حرفه‎ای و تعمیرگاه‌ها استفاده می‌شود. این نوع در کنار داشتن پایه برای ثابت ماندن، اغلب دارای قابلیت تنظیم دما و تعویض نوک هم است. 

هویه هوای گرم

مدل هوای گرم از جریان هوای گرم برای ذوب لحیم و اتصال قطعات استفاده می‌کند و معمولا برای کار با قطعات SMD و مدارهای چاپی (PCB) مناسب‌تر است.

هویه گازی

همان ‌طور که از نام این نوع مشخص است، با استفاده از گاز که معمولا بوتان یا پروپان هستند کار می‌کند و نیازی به برق ندارد. این نوع به دلیل قابلیت حمل و استفاده آسان در مواردی نظیر تعمیرات خودرو و یا کارهای خارج از کارگاه، محبوبیت بیشتری دارند.

هویه چسبی

نمونه چسبی که با نام تفنگ چسب حرارتی هم شناخته می‌شود، بیشتر در کارهای هنری و دستی مانند ساخت جواهرات و آثار هنری و یا در پروژه‌های خانگی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

هویه قلمی

این نمونه‌ هم به دلیل طراحی ساده و وزن سبک، برای کارهای دقیق و ظریف بسیار مناسب است. مدل قلمی برای لحیم کاری قطعات کوچک و اتصالات دقیق در مدارهای الکترونیکی کاربرد زیادی دارد و به دلیل اندازه کوچک، به راحتی قابل حمل است.

انواع هویه از لحاظ اتصال نوک به هیتر

در این قسمت از بررسی آن که هویه چیست به انواع هویه از لحاظ اتصال نوک به هیتر می‌پردازیم. 

یک مدل نوک هویه برای هویه‌های با هیتر سیمی است. در این نوع، نوک استوانه‌ای توپر بوده که وارد حفره هیتر می‌شود. مدل بعدی هویه‌های با هیتر سرامیکی است که در قسمت بالای نوک حفره‌ای تعبیه شده تا هیتر درون آن قرار گیرد. مدل سوم مخصوص هویه‌های تفنگی ترانسی است که در آن نوک‌ها از دو جهت به هویه متصل می‌شوند.همچنین، یک نوع دیگر نوک با هیتر سرامیکی داخلی است. 

انواع هویه های قابل حمل کدامند؟

هویه‌های قابل حمل برای مواقعی که دسترسی به برق محدود است یا نیاز به لحیم کاری در مکان‌های مختلف دارید، بسیار مناسب‌اند. انواع هویه‌های قابل حمل متنوع‌ هستند که با توجه به نیاز و نوع پروژه انتخاب می‌شوند. هویه باتری خور با استفاده از باتری‌های 1.5 ولتی یا کتابی بزرگ کار می‌کند. این هویه‌ها به دلیل وزن سبک و قابلیت حمل آسان، برای تعمیرات سریع و کارهای کوچک بسیار مناسب هستند.

از دیگر نمونه‌های قابل حمل هویه می‌توان به نوع شارژی آن اشاره داشت که از باتری‌های قابل شارژ داخلی پشتیبانی می‌کند که با قرار گرفتن در پایه مخصوص خود، شارژ می‌شود. هویه‌های گازی هم نوع دیگری از هویه‌های قابل حمل هستند. همچنین هویه‌های USB را داریم که از طریق پورت USB کامپیوتر یا پاوربانک تغذیه می‌شوند و قابلیت حمل و استفاده آسان دارند.

انواع نوک هویه برقی

در ادامه بررسی آن که هویه چیست به بررسی انواع نوک آن می‌پردازیم. این نوک‌های قابل تعویض هر کدام برای کاربردهای خاصی طراحی شده‌اند. به عنوان مثال نوک مخروطی (سری B) برای لحیم کاری دقیق و ظریف مناسب است و به دلیل شکل مخروطی که دارد، امکان دسترسی به نقاط کوچک را فراهم می‌کند. مدل نوک تخت برای لحیم کاری قطعات بزرگ‌تر و اتصالاتی که نیاز به سطح تماس بیشتری دارند، استفاده می‌شود.

نمونه چاقویی (سری K) برای کشیدن لحیم مناسب بوده و دو قسمت نوک تیز و سطح کناری دارد. مدل نوک اریب هم به دلیل توانایی نگه داشتن مقدار بیشتری لحیم، برای لحیم کاری کششی مناسب‌تر است. نوک سوزنی برای کارهای بسیار ظریف و دقیق طراحی شده و انتقال حرارت کم‌تری نسبت به نمونه‌های دیگر دارد. 

روش نگهداری و افزایش طول عمر هویه

در رابطه با کسب اطلاعات پیرامون آن که هویه چیست، یک مبحث مهم نحوه نگهداری از این ابزار است که در نهایت منجر به افزایش طول عمر و بهبود کارایی می‌شود. 

نکته قابل توجه این است که نوک هویه به دلیل فلزی بودن، به سرعت اکسید می‌شود که این اکسید در نهایت از انتقال کامل حرارت به نوک هویه جلوگیری می‌کند. برای برطرف‌کردن این مشکل، قبل از هر بار استفاده، حتما نوک هویه را کاملاً قلع اندود کنید تا حرارت به طور یکنواخت منتقل شود. همچنین برای تمیز کردن نوک هویه، از اسفنج مرطوب یا سیم‌های اسفنجی مخصوص استفاده کنید. دقت داشته باشید در حین تمیزکاری نوک هویه را به جلو و عقب نکشید، این کار المنت داخل هویه را قطع می‌کند. 

از دیگر مواردی که برای نگهداری و افزایش طول عمر انواع هویه باید به آن توجه داشت، خاموش کردن دستگاه پس از استفاده و بلافاصله قرار دادن در پایه مخصوص است. به طور کلی این اقدامات ساده ضمن افزایش عمر و کارایی هویه، ایمنی کار را هم تضمین می‌کنند.

هویه چند وات بخریم؟

سوالی که برای افراد در رابطه با هویه چیست پیش می‌آید، وات یا همان توان مناسب برای ابزار است. توان هویه‌ها معمولاً بین 40 تا 200 وات متغیر است که انتخاب مدل آن ارتباط مستقیمی با نوع پروژه و کار دارد. اگر برای کارهای سبک‌تر همچون لحیم‌ کاری قطعات کوچک و مدارهای الکترونیکی ساده به هویه نیاز دارید، توان 60 وات گزینه مناسبی است. اما اگر این ابزار را برای اتصالات سنگین‌تر و لحیم کاری قطعات بزرگ‌تر می‌خواهید بهتر است هویه‌هایی با توان بالای 100 وات خریداری کنید. 

نکاتی که در زمان استفاده از هویه‌ باید بدانید

در زمان استفاده از هویه، رعایت چند نکته می‌تواند به بهبود کارایی و ایمنی کمک کند، به همین منظور در این قسمت به توضیح آن که نکات مهم هنگام استفاده از هویه چیست می‌پردازیم. نکته اول این است که نوک هویه را قبل از استفاده، کاملاً قلع اندود کنید تا از اکسید شدن جلوگیری شود. هنگام کار با هویه، از وسایل حفاظتی مانند عینک ایمنی و دستکش‌های حرارتی استفاده کنید تا آسیب‌های احتمالی رخ ندهد. دمای هویه را بر اساس موادی که قرار است لحیم کاری شوند، تنظیم کنید تا کیفیت لحیم کاری بالا رود. در نهایت، مراقب باشید تا نوک داغ هویه به سیم برق، دست، لباس، موها و وسایل اطراف برخورد نکند. 

نکات مهم هنگام خرید هویه

هنگام خرید هویه به نکاتی باید توجه داشت تا خریدی مناسب و مطابق با نیازها انجام شود. یک نکته مهم توجه به توان هویه است. همچنین، نوع نوک هویه باید بر اساس کاربرد انتخاب شود. قابلیت تنظیم دما دیگر فاکتور مهم است که در هنگام خرید باید به آن توجه داشت.

ارگونومی و راحتی استفاده از هویه نیز نباید نادیده گرفته شود، چرا که کار با این ابزار به حساسیت و دقت بالایی نیاز دارد. در کنار این موارد، طول عمر و ماندگاری، کیفیت بالا، قیمت مقرون به صرفه جزو مواردی هستند که در پاسخ به سوال نکات مهم هنگام خرید هویه چیست باید بیان کرد. 

لحیم کاری چیست؟

لحیم کاری فرآیندی است که در آن دو فلز به یکدیگر متصل می‌شوند. این کار با استفاده از دستگاهی به نام هویه انجام شده که سیم لحیم را حرارت می‌دهد. با گرم شدن سیم لحیم و ذوب شدن آن، دو فلز به هم می‌چسبند.

ابزار لحیم کاری

برای لحیم کاری به ابزارهای مختلفی نیاز است که هر کدام نقش مهمی در کیفیت و دقت کار دارند. هویه، که اصلی‌ترین ابزار محسوب می‌شود خود در انواع مختلف موجود است. سیم لحیم، روغن لحیم، قلع کش، ماژیک ذوب، صفحه عایق و گیره مونتاژ از دیگر ابزار لحیم کاری به حساب می‌آیند. 

قیمت انواع هویه

در پاسخ به این سوال که قیمت انواع هویه چیست باید گفت این قیمت تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد، از جمله این عوامل می‌توان به توان مصرفی، کیفیت المنت، تعداد سری‌ها مختلف، قابلیت تنظیم دما، برند و نوع هویه اشاره داشت. برای مشاهده قیمت هویه می‌توانید از وبسایت ساواالکتریک کمک بگیرید.

خرید هویه از ساواالکتریک

یک راه برای خرید هویه، اقدام از طریق وبسایت ساواالکتریک است. با مراجعه به سایت و بررسی انواع و قیمت، می‌توانید برای خرید نمونه مناسب اقدام کنید. مجموعه ساواالکتریک ضمن داشتن بستری آنلاین برای خرید، امکاناتی نظیر ارسال به سراسر کشور و مشاوره با کارشناسان را هم در اختیار کاربران قرار می‌دهد.

جمع بندی 

نقش هویه در تعمیرات لوازم الکترونیکی بسیار حیاتی است. با استفاده از این ابزار، می‌توان قطعات معیوب را از مدار جدا و با قطعات جدید جایگزین کرد. همچنین، امکان ایجاد اتصالات دقیق و مطمئن هم فراهم می‌شود. به همین منظور در این محتوا به توضیح آن که هویه چیست و چه انواع و کاربردی دارد پرداختیم.

سوالات متداول

• چگونه می‌توان نوک هویه را تمیز کرد؟

نوک هویه به مرور زمان و به دلیل اکسیداسیون سیاه می‌شود. برای تمیز کردن آن، می‌توان از اسفنج مرطوب یا تمیزکننده‌های مخصوص نوک هویه استفاده کرد.

• هویه چیست و چگونه کار می‌کند؟

هویه ابزاری برای لحیم کاری است که با استفاده از المنت داخلی خود، انرژی الکتریکی را به گرما تبدیل می‌کند. این گرما در نهایت به نوک فلزی هویه منتقل شده تا سیم لحیم را ذوب کند. 

• آیا می‌توان دمای هویه را تنظیم کرد؟

بسیاری از هویه‌های مدرن دارای قابلیت تنظیم دما هستند که این ویژگی مانع آسیب به قطعات حساس و بهبود کیفیت لحیم کاری می‌شود.

بیشتر بخوانید:

همه چیز درباره اسیلوسکوپ و انواع آن