کنتاکتور و رله SSR (اس اس آر) چه تفاوتی دارند؟
در این مطلب می خوانید
در دنیای مدارهای قدرت و کنترل، انتخاب بین کنتاکتور و SSR (رله حالت جامد) تأثیر بسزایی در عملکرد و کارایی سیستم دارد. هر یک از این دو قطعه دارای ویژگیها و مکانیزمهای خاص خود هستند که آنها را برای کاربردهای متفاوت مناسب میسازد. آشنایی با تفاوت کنتاکتور و رله SSR به شما کمک کرده تا در هنگام خرید، با اطلاعات کاملتری تصمیمگیری کنید و محصولی متناسب با نیازهای شما انتخاب شود.
یکی از اساسیترین تفاوتها بین کنتاکتور و SSR در مکانیزم کاری آنها نهفته است. کنتاکتورها به صورت الکترومکانیکی عمل میکنند، در حالی که SSRها دارای مکانیزم الکترونیکی هستند. علاوه بر مکانیزم کاری، تفاوتهای دیگری نیز بین این دو قطعه وجود دارد که شامل ابعاد و وزن، میزان سر و صدا، امنیت، نوع تغذیه و قیمت میشود. در ادامه، به بررسی دقیقتر تفاوت کنتاکتور و رله SSR میپردازیم تا شما بتوانید با اطلاعات کامل در مورد هر یک از این دو محصول تصمیم بگیرید.
ssr یا رله حالت جامد چیست؟
رله جامد را با نام SSR (Solid State Relay) نیز میشناسند که از نظر عملکرد شبیه به رلههای الکترومکانیکی هستند با این تفاوت که درون آن هیچ قطعه متحرکی وجود ندارد؛ به همین دلیل عمر عملیاتی SSRها نسبت به رلههای الکترومکانیکی بیشتر میشود. SSR به عنوان نوعی کلید الکترونیکی، ولتاژهای خروجی AC و DC را در ترمینالهای کنترل اعمال کرده تا عملیات سوئیچینگ صورت گیرد. این رله دارای خروجی بوده که وظیفه دارد بر اساس سیگنال ورودی اعمال شده به آن، مدار را روشن یا خاموش کند. مزیت این رله از آن جهت خواهد بود که دارای کنتاکت سریعتر، عمر طولانیتر و قابلیت اطمینان بالاتری است. SSRها را از اجزای نیمههادی مانند TRIAC، ترانزیستور و تریستور میسازند.
رله الکترونیکی (SSR) تک فاز 150 آمپر SCM0150100 سلدوک فرانسه
9.750.000 تومان9.750.000 تومانخرید کنیدکاربرد رله SSR
با توجه به ویژگیهای مثبتی که رله ارائه میدهد، کاربرد آن را در زمینههای بسیاری میبینیم. استفاده از رله SSR در مدارات الکترونیکی بهصرفه بوده و موجب ایجاد عایق فیزیکی در میان مدارها میشود. از انواع کاربردهای گسترده رله حالت جامد میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- نورپردازی
- راهاندازی موتور
- کنترل
- صنعت پلاستیک
- غذا و نوشیدنی
- پزشکی، بهداشت و درمان
- ایجاد تهویه مناسب در ساختمانها
- صنعت بستهبندی
کنتاکتور چیست؟
کنتاکتور به عنوان دستگاهی الکترومکانیکی، در مدارهای قدرت برای قطع و وصل کردن مدار به کار میرود که از این نظر تقریباً مشابه رله حالت جامد است. اجزای تشکیلدهنده این دستگاه شامل یک کویل، مجموعهای از کنتاکتها (تماسها) و معمولاً یک یا چند فنر میشود. با عبور جریان الکتریکی از کویل، میدان مغناطیسی پدید میآید که به سبب آن، کنتاکتها را به هم وصل یا از هم جدا میکند تا عبور و قطع جریان رخ دهد؛ به عبارت دیگر کنتاکتور نوعی کلید مغناطیسی بوده که با دریافت جریانی کوچک، وظیفه قطع و وصل کردن جریانی بزرگتر را بر عهده میگیرد. کنتاکتورها را میتوان در اشکال مختلف با ظرفیتها و ویژگیهای متنوعی نیز یافت.
رله الکترونیکی (SSR) تک فاز 25 آمپر SO942560 سلدوک فرانسه
1.640.000 تومان1.640.000 تومانخرید کنیدکاربرد کنتاکتور
کنتاکتورها نیز مانند رله SSR، با تنوع و اندازههای مختلف، در بسیاری از زمینههای مرتبط به الکتریک و کنترل تجهیزات، کاربرد دارند که چند مورد از آنها عبارتند از:
- در مدارات روشنایی و اتوماسیون چراغها در مصارف روشنایی صنعتی، تجاری و مسکونی
- نوع تک پل در خودرو برای کار با بار 12 ولت DC
- نوع دو پل در سیستم تهویه هوا برای کار با بار ولتاژ 240 ولت AC
- در صنایع به همراه مدارشکن، برای ایجاد ایمنی عملکرد بار و جابهجایی سریع بار
- در الکتروموتورها
- در گرمکنهای الکتریکی
- در بانکهای خازنی
- سایر تجهیزات الکتریکی
تفاوت کنتاکتور و رله SSR (اس اس ار)
از راهکارهایی که میتواند در هنگام خرید به شما برای داشتن انتخاب بهتر و درستتر یاری رساند، بررسی ویژگیها و تفاوت کنتاکتور و رله SSR است. این دو محصول را از جنبههای مختلفی میتوان از یکدیگر متمایز کرد. تفاوت در مکانیزم کار از مهمترین مواردی است که باید به آن توجه داشت. کنتاکتورها به صورت الکترومکانیکی کار کرده، اما SSRها مکانیزمی الکترونیکی دارند. سرعت قطع و وصل بالاتر SSR نسبت به کنتاکتور از دیگر تفاوتهای این دو است؛ زیرا برخلاف کنتاکتور، در SSRها کنتاکتها نقشی ایفا نمیکنند.
در زیر به بررسی بیشتر تفاوت کنتاکتور و رله SSR از نظر صدا، کارایی، اندازه، ابعاد و وزن، امنیت، نوع تغذیه و قیمت میپردازیم تا با کسب اطلاعات بیشتر، هر گونه سردرگمی در زمان انتخاب برای شما رفع شود:
تفاوت کنتاکتور و ssr در تولید صدا
میزان ایجاد صدا از عواملی است که در تفاوت کنتاکتور و رله SSR میتوان به آن اشاره کرد. همانطور که در توضیحات این دو دستگاه اشاره شد، رله حالت جامد به دلیل نداشتن قطعات متحرک، عملکردی بسیار آرامتر و با صدای کمتری نسبت به کنتاکتور ارائه میدهد. مورد دیگر که در زمینه صدا باید به آن توجه داشت، نبودن تیغه کمکی در ssrاست، در حالی که کنتاکتورها تیغه کمکی دارند.
کارایی سه فاز و تکفاز
بیشتر کنتاکتورها فقط برای مدارهای سه فاز طراحی شدهاند و نمیتوان از آنها در مدارهای تکفاز استفاده کرد. در مقابل، SSRها (رلههای حالت جامد) هم در مدارهای سه فاز و هم در مدارهای تک فاز قابل استفاده هستند که این ویژگی، محدودیتهای استفاده را از بین میبرد.
تفاوت کنتاکتور و ssr در اندازه
یکی از مهمترین مواردی که برای استفاده از قطعات در مدارات الکترونیکی باید در نظر گرفت، اندازه آنها است. کنتاکتورها اندازهای بزرگتر از SSRها دارند؛ زیرا قطعات مکانیکی بیشتری را مانند تیغه کمکی، کویل، کنتاکتها و فنرها برای ساخت آن به کار میگیرند؛ اما SSRها را اجزای نیمههادی تشکیل داده و از قطعات متحرک نیز در آن استفاده نمیکنند.
تفاوت در ابعاد و وزن کنتاکتور و SSR
توجه به ابعاد و وزن کنتاکتور و رله SRR کمک بسیاری در تشخیص انتخاب درست میکند. این دو قطعه از نظر ابعاد و وزن با یکدیگر متفاوت هستند. برای استفاده در مدارات کوچک با محدودیت فضایی، SSRها نسبت به کنتاکتورها گزینه بهتری محسوب میشوند؛ زیرا وزن آنها کمتر و ابعادشان کوچکتر است.
تفاوت در امنیت
انتخاب محصول بر اساس امنیت را نیز در زمان مقایسه و خرید نباید از یاد ببرید. SSR از نظر امنیت نسبت به کنتاکتور برتری دارد. فرآیند کلید زنی در SSRها تولید جرقه نمیکند و همین موضوع امنیت آن را بالا میبرد. این مسئله SSRها را به گزینه مناسب برای مواردی که خطر آتشسوزی وجود دارد، تبدیل خواهد کرد.
تفاوت در نوع تغذیه
دیگر برتری رلههای SSR نسبت به کنتاکتورها از لحاظ نوع تغذیه است. رله SSR انعطافپذیری بیشتری را از نظر نوع تغذیه برای شما فراهم میسازد. تغذیه رله SSR هم میتواند به صورت ولتاژی و هم به صورت سیگنال جریانی صورت گیرد، در حالی که تغذیه کنتاکتور تنها به صورت ولتاژی امکانپذیر است.
تفاوت در قیمت کنتاکتور و SSR به چه صورت است؟
به عنوان آخرین تفاوت کنتاکتور و رله SSR، میتوان به قیمت این دو اشاره کرد. با وجود برتریهایی که در خصوص رلههای حالت جامد (SSR) نسبت به کنتاکتورها در اختیار ما قرار میگیرد، بدیهی است که قیمت آن نیز بالاتر خواهد بود؛ البته که شما باید بر اساس نوع کارایی مورد نظرتان از میان این دو انتخاب کنید. با توجه به ویژگیهای رله حالت جامد و در صورت دارا بودن بودجه مناسب و کافی، خرید آن را به جای کنتاکتور پیشنهاد میدهیم.
بهترین مارک کنتاکتور در بازار
انتخاب از میان انواع مارکهای ارائهدهنده کنتاکتور در بازار گیجکننده است، هرچند که در این بین برخی از مارکها از نظر عملکرد و کیفیت، نسبت به سایرین برتری دارند. یکی از بهترین مارکهای کنتاکتور در بازار اشنایدر محسوب میشود. در گذشته اين كنتاكتور را با نام تله مکانیک میشناختند که سالها است از آن در صنایع کمک میگیرند و سطح رضایت بالایی در میان مشتریان دارد. همچنین این برند با ارائه انواع کنتاکتور توانسته به نیازهای مختلف پاسخ دهد. کیفیت و کارایی بالا و قیمت مناسب با توجه به کیفیت آن، از جمله دلایل برتر بودن اشنایدر نسبت به سایر رقبا است.
بهترین برند رله SSR در بازار
برندهای مختلف و با کیفیت بسیاری را میتوان به عنوان بهترین مارکهای تولیدکننده رله SSR مثال زد که از نظر کیفیت و کارایی به خوبی عمل میکنند و قیمتهای متفاوتی نیز دارند. برندهای ذکر شده در زیر نمونههایی از بهترین و محبوبترین برندها در بازار هستند:
- رله SSR سلدوک (Celduc) فرانسه
- رله SSR کروزت (Crouzet) فرانسه
- رله SSR کرایدوم (Crydom) مکزیک
جمع بندی
انتخاب بین کنتاکتور و SSR باید با توجه به نیازهای خاص، شرایط و بودجه انجام شود تا بهترین گزینه را فراهم آورد. کنتاکتورها و SSRها دارای مکانیزمهای کاری متفاوتی هستند که آنها را برای کاربردهای مختلف مناسب میسازد. کنتاکتورها به صورت الکترومکانیکی عمل میکنند و دارای قطعات مکانیکی متحرکی هستند. در حالی که SSRها از مکانیزم الکترونیکی بهره میبرند و فاقد قطعات متحرک خواهند بود. از دیگر موارد تفاوت کنتاکتور و رله SSR این است که رله حالت جامد کوچکتر، سبکتر و کمصداتر از کنتاکتورها بوده و در هنگام کلیدزنی جرقه تولید نمیکند و آنها را برای محیطهای با خطر آتشسوزی ایمنتر میسازد. از طرفی SSRها با تغذیه به صورت سیگنال جریانی و ولتاژی انعطاف بیشتری ارائه میدهند. همه این مزایا باعث میشود قیمت SSRها افزایش پیدا کند.
سوالات متداول
- از کاربردهای رله SSR چیست؟
از این رله در زمینههایی چون نورپردازي، راهاندازی موتور، کنترل، صنعت پلاستیک، غذا و نوشیدنی، پزشکی، بهداشت و درمان، ایجاد تهویه مناسب در ساختمانها و صنعت بستهبندی استفاده میشود.
- چرا SSRها نسبت به کنتاکتورها کوچکتر و سبکتر هستند؟
SSRها به دلیل عدم نیاز به اجزای مکانیکی در ساختار خود، کوچکتر و سبکتر از کنتاکتورها هستند. این ویژگی آنها را برای کاربردهایی که فضای محدود دارند، مناسبتر میسازد.
- آیا قیمت SSRها نسبت به کنتاکتورها بالاتر است؟
بله، به دلیل تفاوت کنتاکتور و رله SSR و مزایای متعدد SSRها، قیمت آنها بالاتر از کنتاکتورها است. در صورت دارا بودن بودجه کافی، SSRها به دلیل عمر طولانیتر و کارایی بیشتر، گزینه مناسبتری خواهند بود.
- چند نمونه از برندهای مطرح برای خرید رله حالت جامد کدامند؟
رله SSR سلدوک (Celduc) فرانسه، کروزت (Crouzet) فرانسه و کرایدوم (Crydom) مکزیک از بهترین برندها هستند.
بیشتر بخوانید:
بررسی انواع رلههای حالت جامد و کاربردهای آنها
مقایسه استابلایزر رلهای و سروو موتوری
همه چیز درباره مشخصات فنی رلههای الکترونیکی SSR شرکت سلدوک فرانسه