امروز استفاده از ذغال را در زمینه‌های بسیاری همچون الکتریکی، موتورها، انواع وسایل کوچک و بزرگ برقی و غیره می‌بینیم. انواع متفاوتی از ذغال‌ها با خصوصیات و کاربردهای مختلف عرضه می‌شوند تا کارایی هر چه بیشتری را برای این وسایل و ابزارها ارائه دهند که به عنوان دو مورد از نمونه‌های مهم، می‌توان به ذغال مسی (متال دار) و ذغال گرافیتی (ذغال کربنی) اشاره کرد. تفاوت ذغال مسی و ذغال گرافیتی به زمینه‌های مختلفی از جمله ساختار، ویژگی‌ها و خواص الکتریکی و کاربردها مربوط می‌شود که در این مقاله، به بررسی تفاوت‌ها خواهیم پرداخت.

این دو نوع ذغال از لحاظ ساختار و مواد اولیه متفاوت هستند که تأثیر زیادی بر خواص الکتریکی و عملکرد آن‌ها در استفاده‌های متنوع می‌گذارد. از آنجایی که هر کدام از این نوع ذغال‌ها در صنایع و کاربردهای خاص خود برتری دارند، شناخت تفاوت ذغال مسی و ذغال گرافیتی، برای استفاده هرچه بهتر و کاهش آسیب‌ها اهمیت بسیاری پیدا می‌کند. در ادامه مقاله، قصد داریم تا اطلاعات کامل‌‌‌تری از این دو نوع را برای آشنایی و راحتی در انتخاب ارائه دهیم.

پیشنهاد خرید

ذغال کربنی مثلثی جرثقیل سقفی بدون سیم‌ تکی 60*95 مگا آلمان

خرید کنید

ذغال مسی (ذغال متال دار) چیست؟

بیش از هر چیز، تفاوت ذغال مسی و ذغال گرافیتی با ساختار و کاربرد آن مرتبط است. ذغال مسی یا ذغال متال دار، یک قسمت مهم در ماشین‌آلات الکتریکی است که برای انتقال جریان الکتریکی از یک قسمت متحرک به قسمت ثابت استفاده می‌شود. این نوع ذغال از مخلوطی از ذغال‌های کربنی و سایر مواد مانند فلز مس تشکیل شده که خواص رسانایی الکتریکی، کاهش اصطکاک و مقاومت در برابر سایش را فراهم می‌کند.

استفاده از فلز مس به این جهت اهمیت دارد که توانایی انتقال جریان الکتریکی را تا حدی نسبت به سایر انواع ذغال بالا می‌برد. البته توجه شود که درصد به کار رفته شده از فلز، برای هر ذغال متفاوت است و به همان نسبت درصد چگالی، سختی و مقاومت الکتریکی نیز تغییر می‌کند. این ذغال‌ها برای جلوگیری از ایجاد اصطکاک زیاد و حرارت، به طور معمول دارای ویژگی‌های خاصی مانند خواص خود روان‌کنندگی و مقاومت در برابر سایش هستند. از ذغال متال دار (مسی) در موتورهای الکتریکی، ژنراتورها، انواعی از وسایل برقی و سایر ماشین‌آلات الکتریکی استفاده می‌کنند و نقش مهمی در انتقال جریان الکتریکی و حفظ ارتباط الکتریکی بین قسمت‌های مختلف ماشین‌ها بر عهده دارد.

ذغال کربنی (ذغال گرافیتی) چیست؟

ذغال گرافیتی به نوعی ذغال اطلاق می‌شود که به عنوان قطعه‌ای حیاتی در موتورهای الکتریکی، وظیفه مهم انتقال جریان الکتریسیته بین قطعات متحرک و ثابت موتور را انجام می‌دهد. ذغال کربنی، یا به عبارت دیگر ذغال کربنی (گرافیتی)، بسته به نوع و کارکرد موتور، قدرت، دور، ضریب مقاومت، هدایت الکتریکی و چگالی ویژگی‌های متفاوتی دارد. این ویژگی‌ها شامل ترکیباتی نظیر میزان کربن مورد استفاده، مواد تشکیل دهنده‌ای مانند کک، دوده، پودر مس، نقره، رزین و غیره می‌شود که به طور مستقیم بر عملکرد و کارایی موتور تأثیر می‌گذارند. استفاده از گرافیت، به دلیل نرمی بیشتر نسبت به فلز، جلوی آسیب به موتور در زمان انتقال جریان را می‌گیرد.

بنابراین انتخاب نوع مناسب ذغال، بستگی به نیازهای خاص هر وسیله یا ابزار الکتریکی دارد و باید به آن توجه کرد.

پیشنهاد خرید

ذغال مسی صنعتی (متال دار) سیم دار تکی 32*32 ناسیونال آمریکا

3.500.000 تومان3.500.000 تومانخرید کنید

تفاوت ذغال مسی و ذغال گرافیتی چیست؟

ذغال مسی و ذغال صنعتی گرافیتی، هر دو نوعی ذغال هستند که برای استفاده در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند، اما تفاوت ذغال مسی و ذغال گرافیتی به صورت زیر بیان می‌شود:

ترکیب و محتوا:

• ذغال صنعتی مسی: این نوع ذغال از مخلوطی از کربن و سایر مواد مانند فلز مس تشکیل شده است.
• ذغال صنعتی گرافیتی: این نوع ذغال از پودر گرافیت خالص و کربن تشکیل شده و با فشار و دمای بالا فرآوری می‌شود.

مقاومت و خواص الکتریکی:

• ذغال صنعتی مسی: از دیگر موارد تفاوت ذغال مسی و ذغال گرافیتی، مقاومت الکتریکی بوده که در نوع مسی معمولاً بسیار کمتر از ذغال صنعتی گرافیتی است. مورد دیگر اینکه این نوع ذغال خاصیت انتقال بالاترین جریان عبوری، از بازه 14 تا 40 آمپر در سانتیمتر مربع را نیز دارند.
• ذغال صنعتی گرافیتی: به نسبت ذغال مسی، این نوع ذغال دارای مقاومت الکتریکی بیشتر و جریان عبوری کمتری است.

استفاده در صنایع مختلف:

• ذغال صنعتی مسی: عمده استفاده از ذغال مسی در صنایع الکترونیکی، ژنراتور یا موتورهای جریان بالا و غیره خلاصه می‌شود.
• ذغال صنعتی گرافیتی: آن را به عنوان ماده اولیه برای تولید الکترودهای گرافیتی و در ابزارهای برقی مختلف به کار می‌گیرند. این قطعه با قرارگیری درون موتور این ابزارها، نقش مهمی در انتقال جریان الکتریکی دارد. همچنین استفاده از ذغال گرافیتی در موتورهای DC و برخی از موتورهای AC نیز دیده می‌شود که بدون وجود آن، قادر به راه‌اندازی نخواهند بود. در استارت، دینام و شیشه‌برقی و کاربردهای خانگی مثل موتور یخچال، آبمیوه‌گیری، لباسشویی، سشوار، چرخ‌گوشت و جاروبرقی نیز ذغال صنعتی کربنی وجود دارد.

در مجموع، هر دو نوع ذغال از اهمیت بالایی برخوردارند؛ اما به دلیل ویژگی‌های مختلفشان، توجه به تفاوت ذغال مسی و ذغال گرافیتی، برای به کار بردن صحیح در صنایع مختلف، ضروری است. انتخاب ذغال متناسب با نیاز هر وسیله، بر هزینه‌های تعمیرات آن نیز تأثیر خواهد داشت. انتخاب اشتباه ذغال می‌تواند منجر به کاهش قدرت خروجی و کارایی شود. همچنین، ممکن است به کموتاتور، جا ذغالی، میله‌های شفت و عایق داخلی آسیب‌های جدی وارد کند.

چگونه متوجه شویم ذغال صنعتی نیاز به تعویض دارد؟

زمان تعویض ذغال صنعتی بستگی به مصرف آن، نوع کاربرد و غیره دارد؛ اما معیارهای زیر می‌توانند به شما کمک کنند تا زمان تعویض آن را تخمین بزنید:

• کاهش کارایی: ذغال صنعتی به دلیل استفاده بیش از حد، به مرور زمان کارایی خود را از دست می‌دهد. شما می‌توانید با مشاهده کاهش در کیفیت و عملکرد محصول یا قدرت آن، به نیاز تعویض ذغال صنعتی پی ببرید.
• سایش و فرسایش: ذغال صنعتی در طول زمان ساییده می‌شود یا فرسایش پیدا می‌کند که ممکن است موجب افزایش مقدار خرده‌های ذغال در محصول شود؛ این مورد نشانی از نیاز تعویض ذغال صنعتی خواهد بود.
• جرقه: در مواردی همچنین احتمال دارد به دلیل فرا رسیدن زمان تعویض ذغال صنعتی؛ جرقه‌هایی را در دستگاه ببینیم.
• بوی سوختگی و صدا: ذغال پس از مدتی استفاده، به دلیل افزایش اصطکاک و فرسودگی، بوی سوختگی و صدای سایشی ایجاد خواهد کرد که زمان تعویض آن را نشان می‌دهد.
• تغییرات در خواص: اگر خواص ذغال صنعتی شما مانند خواص فیزیکی تغییر کرد، نیاز به تعویض ذغال دارید. به عنوان مثال، کاهش طول زغال به سبب سایش یا شکستگی‌ها در سطح ذغال را می‌توان به عنوان نشانه‌هایی برای نیاز به تعویض ذغال دانست.
• برنامه‌ریزی تعمیرات و نگهداری: در برنامه‌ریزی تعمیرات و نگهداری، لازم است تا زمان تعویض ذغال صنعتی را در نظر بگیرید. به طور مثال می‌توان ذغال صنعتی را هر یک ماه، یک فصل یا بر اساس میزان کارکرد آن تعویض کرد تا کارایی حفظ شود. در نظر بگیرید که نمی‌توان برای همه بازه‌ای ثابت را برای تعویض ذغال تعیین کرد؛ چرا که بسته به شدت استفاده از دستگاه‌ها، این ذغال‌ها در بازه‌های متفاوتی ممکن است دچار فرسودگی شوند.
• راهنمایی‌های تولیدکننده: تولیدکنندگان معمولاً راهنمایی‌هایی در مورد عمر مفید و زمان تعویض ذغال صنعتی ارائه می‌دهند. این راهنمایی‌ها شامل پارامترهایی مانند مقدار خرده‌های ذغال، کیفیت محصول یا ساعت کارکرد هستند که به شما در تشخیص زمان تعویض یاری می‌رساند.

علاوه بر آشنایی و بررسی تفاوت ذغال مسی و ذغال گرافیتی، توجه به زمان تعویض ذغال را نباید نادیده گرفت. شما می‌توانید با توجه موارد ذکر شده، برنامه تعویض مناسب برای ذغال صنعتی را دنبال کنید.

پیشنهاد خرید

ذغال مسی صنعتی (متال دار) سیم دار تکی 50*25 الکربن روسیه

خرید کنید

زغال صنعتی یک تکه جامد چیست و چه کاربردی دارد؟

ذغال‌های صنعتی یک تکه جامد به عنوان ساده‌ترین نوع ذغال‌ها شناخته می‌شوند. این ذغال‌ها از خاصیت‌هایی همچون استفاده آسان، ارزان، قابلیت حمل و نقل و ذخیره‌سازی به علت پایداری بالا برخوردار هستند. همچنین، برخی از دستگاه‌های استفاده‌کننده از ذغال جامد، نیاز جدی‌‌‌تری به نگهداری و پاکسازی مداوم دارند.

به عنوان کاربرد زغال صنعتی یک تکه جامد می‌توان گفت که این نوع از ذغال را به طور گسترده در دستگاه‌هایی که کار مکانیکی یا الکتریکی زیادی ندارند یا دستگاه‌هایی که هیچ عمل الکتریکی انجام نمی‌دهند به کار می‌گیرند.

انواع ذغال گرافیتی

همان‌طور که پیش‌‌‌تر اشاره شد، انواعی از ذغال‌های صنعتی یا گرافیتی موجود هستند که توجه و بررسی آن‌ها برای درک بهتر تفاوت ذغال مسی و ذغال گرافیتی ضرورت دارد. ذغال صنعتی و گرافیتی با استفاده از مواد مختلفی در انواع متفاوت تولید می‌شود و وجود هر کدام از این انواع، آن‌ها را برای استفاده‌های مختلف و خاصی مناسب می‌سازد که در زیر به نمونه‌های آن اشاره می‌کنیم:

• ذغال گرافیتی: بخش اصلی تشکیل‌دهنده در ذغال صنعتی، کربن و گرافیت است که قادر بوده جریان الکتریکی را تا 12 آمپر در سانتیمتر منتقل کند. البته این نوع از ذغال خود شامل تنوعی در زمینه‌هایی مثل میزان سختی، چگالی و مقاومت الکتریکی می‌شود.
• ذغال رزینی: در این نوع ذغال ترکیبی از کربن گرافیت به همراه رزین وجود دارد که جریان تا 8 آمپر در سانتیمتر مربع را از خود عبور می‌دهد. سختی و اصطکاک پایین از ویژگی‌های این نوع از ذغال بوده و تا حدودی بوی پارافین و روغن در آن احساس می‌شود.
• ذغال فلزی: وجود ترکیبی از فلز مس و نقره باعث شده که این ذغال را به عنوان ذغال فلزی بشناسیم. به دلیل وجود فلز، قابلیت عبور جریان الکتریکی بالا را به همراه می‌آورد و در عین حال، مقاومت الکتریکی پایینی نیز دارد. استفاده از ذغال فلزی را در ژنراتورها و موتورهای جریان بالا یا در صنایع خاص می‌بینیم.

نوعی ذغال فلزی که از مس استفاده می‌کند، جریان را از 14 تا 40 آمپر در سانتیمتر مربع و نوع ساخته شده از نقره، جریان 20 تا 25 آمپر در سانتیمتر مربع را از خود عبور ‌می‌دهد.

• ذغال الکترولیتی: کاربرد این نوع ذغال برای القای جریان یا ایجاد قوس الکتریکی است. ذغال الکترولیتی در دو نوع ذغال الکترودی و الکترولیز ارائه می‌شود که از نمونه الکترودی در سیستم‌های جوشکاری القایی و از نوع الکترولیز برای مواردی مانند القای مغناطیسی و یونیزاسیون محیط کمک می‌گیرند.

در دسته‌بندی دیگری نیز، انواع ذغال گرافیتی به صورت زیر بیان می‌شود:

• زغال یک تکه جامد که همان‌طور که پیشتر گفتیم، نوعی ابتدایی برای کارهای سبک از نظر مکانیکی و الکتریکی است.
• زغال گرافیتی چند تکه که به منظور بهینه سازی تماس الکتریکی و مکانیکی، چند تکه را در کنار هم در یک محصول واحد قرار می‌دهند. با تقسیم ذغال به چند بخش، نقاط تماس الکتریکی بیشتری بین سطح برس و کموتاتور به طور یکنواخت توزیع خواهد شد که برای دستگاه‌های با عملکرد الکتریکی بهینه یا شرایط مکانیکی سخت مناسب است.

جمع بندی

تفاوت ذغال مسی و ذغال گرافیتی، موضوعی است که در زمینه‌های مختلفی از جمله ساختار، خواص الکتریکی و کاربردها تأثیرگذار است. ذغال مسی و ذغال کربنی صنعتی از دو ماده مختلف، یعنی مس و گرافیت، ساخته می‌شوند که این تفاوت در مواد اولیه تأثیر بسزایی بر خواص و عملکرد آن‌ها دارد. هر کدام از این نوع ذغال‌ها، ویژگی‌ها و کاربردهای منحصربه‌فرد خود را داشته که شناخت دقیق تفاوت‌های آن‌ها، باعث می‌شود بتوان بهترین گزینه را برای کاربردهای خاص انتخاب کرد. همچنین باید در خصوص ذغال صنعتی یا گرافیتی، به انواع موجود و زمان مناسب تعویض آن نیز دقت کرد تا در نهایت بهره‌وری هرچه بیشتری را از آن به دست آورید.

سوالات متداول

• ذغال مسی چه خصوصیت بارزی دارد؟

این نوع ذغال از مخلوطی از ذغال‌های کربنی و سایر مواد مانند فلز مس تشکیل شده که خواص رسانایی الکتریکی، کاهش اصطکاک و مقاومت در برابر سایش را فراهم می‌کند.

• تفاوت ذغال مسی و ذغال گرافیتی در چه زمینه‌هایی بیان می‌شود؟

با بررسی ترکیب و محتوا، مقاومت و خواص الکتریکی و استفاده در صنایع مختلف می‌توان تفاوت این دو را متوجه شد.

• با توجه به چه خصوصیاتی می‌توان زمان تعویض ذغال صنعتی را تشخیص داد؟

کاهش کارایی، سایش و فرسایش، تغییر در خصوصیات، برنامه‌ریزی برای تعمیرات و نگهداری و توصیه‌های تولیدکننده برای تشخیص زمان تعویض به شما یاری می‌رساند.

• ذغال یک تکه و چند تکه چیست؟

زغال یک تکه جامد برای دستگاه‌ها با کار مکانیکی یا الکتریکی کم و زغال‌های چند تکه با قرار دادن بخش‌های مختلف و بهبود تماس الکتریکی و مکانیکی، برای دستگاه‌های با عملکرد الکتریکی بهینه یا شرایط مکانیکی سخت مناسب هستند.